Jaarbericht Weidevogels 2022

Het broedseizoen van de weidevogels afgelopen voorjaar verliep over het geheel bekeken iets boven gemiddeld. Uiteindelijk bleken er provinciebreed echter net niet genoeg gruttokuikens opgegroeid te zijn om de soort in stand te kunnen houden. Dat bleek maandagmiddag tijdens de presentatie van het Jaarbericht 2022 – Weidevogels in Fryslân. Hoewel veel veldmensen niet helemaal ontevreden waren over wat ze meemaakten, komt het broedresultaat van de grutto toch net in categorie onvoldoende uit.

Na het succesvolle seizoen een jaar eerder is dat wel een tegenvaller voor de duizenden vrijwilligers en professionals die zich ieder jaar inspannen om de weidevogels in Fryslân te tellen en te beschermen. Zij werken voor één van de zes organisaties die hun gegevens jaarlijks samenbrengen in een helder en leesbaar overzicht, het Jaarbericht – Weidevogels in Fryslân. De samenstellers van dit Jaarbericht zijn vertegenwoordigers van Sovon Vogelonderzoek Nederland, Kollektiven Beried Fryslân (KBF), It Fryske Gea, Staatsbosbeheer, de Bond Friese VogelWachten (BFVW), Natuurmonumenten. Een mooi voorbeeld van de noodzakelijke samenwerking in het weidevogelbeheer, zowel in het veld als aan tafel, wat dit jaar het thema van het Jaarbericht is. De redactie werkt in opdracht van Provinsje Fryslân. De Friese natuur-gedeputeerde Douwe Hoogland kreeg daarom ook dit jaar het eerste exemplaar van het Jaarbericht 2022 overhandigd. Deze keer tijdens een presentatie bij boer Smink van de Hasthem Hoeve in Baaium.

Uit het Jaarbericht komt naar voren dat zowel het weer als het broedresultaat redelijk gemiddeld leken. Bij inzoomen op regio’s of tijdsintervallen vallen toch weer grote verschillen op. Zo kregen de weidevogels te maken met weersextremen binnen het seizoen en lokaal een hoge predatiedruk. De verwachting is dat weersextremen tijdens het broedseizoen in aantal en heftigheid zullen toenemen naarmate het klimaat verandert. Onderwerp van gesprek tijdens de presentatie was daarom het klimaatbestendig maken van het weidevogelbeheer. Met andere woorden; hoe kun je de gevolgen van de weersextremen zoveel mogelijk opvangen voor de weidevogels?

‘Op tiid skeakelje at de wyn de easthoeke opsiket en we dêrmei drûchte ferwachtsje, is tige wichtich foar de fûgels’ volgens Henk Oud, redactielid en mozaïekregisseur voor agrarisch collectief Noardlike Fryske Wâlden. ‘Soarchje dat d’r foldwaande wetter yn de polders fêsthâlden wurdt om de fûgels troch in drûge perioade hinne te helpen, je moatte de problemen foar wêze’. Het is slechts één van de mogelijke oplossingen die maandag in Baaium aangedragen werden. Er werd gesproken over flexibel waterpeilbeheer, over niet denken vanuit de mens, maar vanuit de vogels en zorgen dat de weidevogels ingegraal onderdeel zijn van het Fries Programma Landelijk Gebied dat op dit moment wordt uitgedacht. Algemeen werd het idee omarmt dat een goede bodem met voldoende organisch materiaal heel belangrijk is, vanwege de sponswerking die zo’n bodem kan hebben. Op die manier kan de bodem meer water aan in natte periodes en die bodem blijft dan ook langer vochtig in droge periodes.

Het Jaarbericht is HIER online in te zien. Papieren exemplaren kunnen via info@bfvw.nl worden opgevraagd.