Mijn tijd als voorzitter zit er bijna op. Zes jaar, waarvan 5 als voorzitter, heb ik mogen bijdragen aan het agrarisch natuurbeheer in Westergo. Met veel plezier, en mijn kennis, inzicht en betrokkenheid op wat boeren en vele anderen met elkaar doen aan beheer, is erdoor gegroeid. Prachtig om te zien en mee te beleven.
Boeren leven en werken in- en met de natuur. Boeren die actief zijn in het agrarisch natuur beheer doen daar vanuit hun hart graag nog een schep bovenop, en tonen de samenleving hun passie en liefde voor al wat leeft, groeit en bloeit.
De resultaten van het agrarisch natuurbeheer in 2021 zijn zondermeer goed en succesvol te noemen. Ze staan in schril contrast met het voorgaande jaar. Het geeft energie, vertrouwen en houvast om de schouders eronder te blijven zetten. En dat merk je van elkaar.
Uitgerekend vorige week komt dan de Rekenkamer met het bericht dat het “greidefûgelbeheer” faalt en verspilling van veel gemeenschapsgeld geld is. Immers het aantal grutto’s blijft landelijk sterk dalen ondanks de miljoenen aan ANLB.
Ik twijfel niet aan de telmachines van deze deskundige rekenwonders. De euro’s en het aantal grutto’s zullen wel goed zijn geteld. Maar de conclusie en het oordeel raakt vervolgens kant noch wal. Wat ontbreekt is een beeld van de situatie als er al die jaren helemaal geen beheer zou zijn geweest. En daarnaast een onderschatting en inzicht op het geheel van inspanningen en aanpassingen die alsnog nodig zijn om de grutto populatie te stabiliseren op het gewenste aantal waar de politiek en samenleving om vragen.
In mijn beleving zijn de kosten van het huidige ANLB zijn niet meer dan een eerste “aanbetaling”, waarmee in de afgelopen 6 jaar bewezen is dat het mogelijk is om in de beheerde gebieden een halt toe te roepen aan de verdere krimp.
Dankzij de beheerders en vele andere betrokkenen die (deels ook nog kosteloos) tijd en energie steken in het bevorderen dat kuikens vliegvlug worden. De beheerder ontvangt enkel een vergoeding op basis van verminderde opbrengst van zijn land. Dat is bepaald nog geen verdienmodel waar je het bedrijf mee versterkt.
Het is de politiek en de samenleving menens om werkelijk de gruttopopulatie te laten groeien. Dan zou het de Rekenkamer sieren om te wijzen op de discrepantie tussen wens en betaalbaarheid. Want daarmee leg je de vinger op de zere plek. Voor een duppie op de eerste rang zitten gaat niet. Aanpassing op de meest gewenste biotoop op gebiedsniveau grijpt nu eenmaal fors in op de bedrijfsvoering. Geef boeren de ruimte en vergoeding om dat in te passen, dan wordt ook het aanvalsplan Grutto een succes. En waardeer een ieder die zich inzet voor het behoud van onze weidevogels.
Gelukkig staan veel neuzen de goede kant op voor de verdere ontwikkeling van het ANLB en het stimuleren van een meer natuur inclusieve landbouw. Het nieuwe GLB gaat vanaf 2023 ook kansen bieden. Daar gaan we het nog druk mee krijgen in het nieuwe jaar . Ik wens u alvast een gelukkig en gezond nieuw jaar toe,
Berend Santema, voorzitter